İstanbul’u gören bir daha unutmaz

Ömer Koç’un Eşsiz Kitap Koleksiyonundan Yeni İstanbul Tarihi Sergisi

Seray Şahinler – Ömer Koç’un eşsiz kitap koleksiyonundan yeni bir İstanbul tarihi yazıldı. Koleksiyondaki 300 özel kitapta yer bulan İstanbul izleri sergi oldu. Meşher’de açılan “Hikâye İstanbul’da Geçiyor” adlı sergi fantastik öykülerden grafik romanlara, bilim kurgudan casusluk hikâyelerine Batı edebiyatının kurmaca yapıtlarındaki İstanbul tahayyüllerini inceliyor.

Voltaire’den Woolf’a

Ebru Esra Satıcı ve Şeyda Çetin’in küratörlüğünde, Meşher’in iki katına yayılan sergi renkli bir İstanbul masalı yazıyor. Sergide 16. YY’dan günümüze farklı zamanlarda ve edebî türlerde üretilmiş İstanbul temsillerini görüyoruz. Hem İstanbul’u konu alan hem yolu bir şekilde İstanbul’dan geçen kitaplar bunlar.

“Hikâye İstanbul’da Geçiyor”, Voltaire’in “Candide”inden Lord Byron’ın “Don Juan”ına, Virginia Woolf’un “Orlando”sundan Pierre Loti’nin “Aziyadé”sine ve Ian Fleming’in efsane serisi “James Bond”a kadar Batı edebiyatının yolu İstanbul’dan geçen karakterlerinin izinde bir yolculuğa davet ediyor izleyiciyi. Victor Hugo, William Butler Yeats, Jules Verne gibi ünlü şair ve yazarların İstanbul tasvirlerini hatırlatırken yeni yapıtların keşfedilmesi için de bir kapı aralıyor.

Serginin en eski kitabı 1547 tarihli Bertrand de La Borderie’e ait “Konstantinopolis Seyahati Üzerine Konuşma”. 2000’lerde yayımlanan yeni inceleme kitaplarıyla birlikte süreç bugüne ulaşıyor. Victor Hugo’nun “Doğululuklar”, William Plat Ball’ın 1872 tarihli “Türkiye’den Şiirler”, Mme. A. Prevost’un “Boğaziçi’nde Yetim Kızı”; Jean Bell’in “Topkapı’daki Hamam”, Raoul de Navert’nin “Boğaz’ın Akbabaları” öne çıkan yapıtlar arasında.

Topkapı’dan Görüntüler

Sergideki bazı önemli kitaplar disiplinerarası bir yaklaşımla zenginleşmiş. Burada kitap-film ilişkisi öne çıkıyor. Eric Ambler imzalı “Gün Işığı” kitabı örneğin… “Gün Işığı”, Ambler seçkisinin zengin eserlerinden biri çünkü roman, 1964’te “Topkapı” adıyla sinemaya uyarlanıyor. Çekimleri 1963’te İstanbul’da yapılan filmden görüntüler de kitaba ayrılan özel bölümde gösteriliyor, filmin orijinal afişi ise yine Koç’un koleksiyonundan. Videoda İstanbul yine en güzel, en romantik hâliyle seyirciyi selamlıyor. Yine sergiden öğrendiğimize göre “Topkapı” filminin çekim haberleri basında birinci sayfalara yansımış…

İstanbul denince Pierre Loti’siz bir seçki düşünülemez elbette… Sergide Pierre Loti için dört özel vitrin yapılmış. Yazarın ilk kitabı “Aziyade”nin ilk baskısı, II. Abdülhamid’in kendisine Yıldız Sarayı’nda hediye ettiği elmas taşlarla süslü tütün tabakası, Fransa’daki evinin Türk odasından görüntü ve Peyami Safa’nın kendisini eleştiren köşe yazısı da sergide.

İlk baskı kitaplarıyla birlikte sergide yer bulan ünlü Fransız yazar Claude Farrere’nin 1922’deki İzmir ziyaretinde Atatürk ile çekilmiş fotoğrafı da serginin ilginç detaylarından biri.

Munchausen Sarayda

Alman yazar Rudolf Erich Raspe’nin meşhur “Baron Munchausen’ın Maceraları” da hem kitabıyla hem filmiyle sergide yer bulan önemli eserlerden. Fantastik şeyler yaşayan Munchausen, abartılı hikâyelerle efsaneleşiyor. Bir Alman subayı olan ve Osmanlı’ya karşı savaşan Munchausen, önce esir düşüyor sonra padişah ile dostluk kuruyor. 1866’da yayımlanan kitap, 1943’te, Nazi döneminde dönemi için çok büyük bir bütçeyle filme uyarlanıyor. Kitap 1980 yılında Milliyet Çocuk tarafından “Çılgın Baron” adıyla çizgi roman olarak okurlara hediye edilmiş.

Sergi sadece İstanbul kitaplarını değil, kitapların tarih aralığındaki dönemi de takip eden tamamlayıcı obje ve belgeler de sunuyor. Yeniçerileri tasvir eden figürler, II. Mahmud’u yeni ordu üniformasıyla gösteren Henri-Guillaume Schlesinger imzalı yağlı boya tablo, şarkta savaşı gösteren renkli taşbaskı tombala kartı, Birinci Dünya Savaşı’ndan top mermileri, yine savaşta Avrupa’yı hicveden haritalar, kartpostallar ve mektuplar bunlardan bazıları… Böylece romanın yazıldığı, filmin çekildiği atmosfere çok yönlü bir bakış sunuyor.

Kurmaca ve gerçeğin iç içe geçtiği romanlar, izleyiciye de gerçeklikle kurgu arasında bir okuma alanı yaratıyor. Ve bütün izler birleşerek bugünden bir kültür ve şehir tarihi kitabı yazdırıyor aslında. Sergide yer alan 1810 tarihli bir el yazmasındaki “Pera’yı gören, bir daha unutmaz” ifadesi İstanbul aşkını anlatmaya yetiyor.

James Bond’a İlham Verdi

Serginin renkli vitrinlerinden birinde de Ian Fleming’in “James Bond”u var. Serinin İstanbul’da geçen beşinci kitabı “Rusya’dan Sevgilerle” ilk baskısıyla ve filmin çekildiği dönemde Türk basınına yansıyan haberleriyle yer buluyor. Küratör Şeyda Çetin, “Fleming, karakterlerini yaratırken İstanbul’dan ilham aldığını söylüyor. Serinin beşinci kitabı da ağırlıklı olarak burada geçiyor. Fleming filmi 1963’te çekmiş ve İstanbul’dan bir cazibe merkezi olarak da etkilenmiş” diyor.

Selim İleri’nin Son Yazısı

Meşher’de sergideki kitaplardan uyarlanmış filmlerden seçki de sunulacak. Gösterimlerin yapılacağı katta yer alan okuma bölümlerinde de sergide orijinalleri görülen kitapların Türkçe çevirilerini incelemek mümkün olacak. Sergi için bir de özel yayın hazırlandı. Katalogta 8 Ocak’ta kaybettiğimiz Selim İleri’nin, seçkideki kitaplardan kişisel tarihinde yer etmiş olanlara değindiği “Ölümsüz İstanbul” başlıklı yayımlanan son yazısı bunuluyor.

Related Posts

Eskişehir elektrik kesintisi 9 Temmuz 2025 || Eskişehir’de elektrikler ne zaman, saat kaçta gelecek?

Eskişehir’de 9 Temmuz 2025 Çarşamba günü planlı elektrik kesintileri, şehir genelinde birçok mahalle ve ilçeyi etkiliyor. Osmangazi Elektrik Dağıtım A.Ş. (OEDAŞ) tarafından yapılan açıklamaya göre, bakım, onarım ve altyapı çalışmaları nedeniyle gerçekleştirilecek kesintiler, sabah saatlerinden akşam saatlerine kadar sürecek. Vatandaşlar, “Eskişehir’de elektrikler ne zaman, saat kaçta gelecek?” sorusuna yanıt ararken, OEDAŞ’ın resmi internet sitesi ve sosyal medya hesapları üzerinden yayınlanan kesinti programı yoğun ilgi görüyor.

LGS SONUÇLARI 2025 TAKVİMİ || LSG sonuçları ne zaman açıklanacak? MEB tarihi açıkladı! LGS sonuçları nereden sorgulanacak?

LGS 2025 sonuçları ne zaman açıklanacak? Milli Eğitim Bakanlığı MEB tarafından 15 Haziran tarihinde yapılan Liselere Geçiş Sistemi LGS sınavının ardından sınava giren öğrenciler ve velileri tarafından başta belirtilen sorunun cevabı en çok sorgulananlar arasında ilk sırlarda yer alıyor. Merak edilen soru Milli Eğitim Bakanlığı tarafından yapılan açıklamanın ardından belli oldu. Peki, 2025 LGS sonuçları ne zaman açıklanacak? İşte sorgulanan sorunun cevabıyla ilgili detaylar…

Jerome Powell görev süresi ne zaman bitiyor? Trump ABD Merkez Bankası Başkanlığı için yeni isimler düşünüyor

ABD Merkez Bankası (FED) Başkanı Jerome Powell’ın görev süresi önümüzdeki yıl sona eriyor ve Başkan Donald Trump, Powell’ın yerine geçecek yeni isimler üzerinde çalışmaya başladı. Trump’ın Powell’ı faiz politikaları nedeniyle sıkça eleştirmesi ve erken bir görevden alma ihtimali, piyasalarda belirsizlik yaratıyor. Powell’ın görev süresinin bitimine bir yıldan az bir süre kala, Trump’ın “gölge FED başkanı” atama planları ve bu sürecin küresel ekonomiye etkileri merak konusu. Peki, Jerome Powell görev süresi ne zaman bitiyor?

LGS 2025 iptal mi olacak? Konu savcılığa taşındı! Milli Eğitim Bakanlığı’ndan önemli karar!

LGS yeniden mi yapılacak, iptal mi oldu gibi sorular, son gelişmelerin ardından merak konusu oldu. LGS’de bir sınav salonunda soru kitapçıklarının yanlış dağıtıldığı iddia edildi. Velilerin savcılığa başvurmasının ardından Milli Eğitim Bakanlığı inceleme başlattı. Peki, LGS iptal mi olacak, yeniden mi yapılacak? İşte, o konu hakkında detaylı bilgiler

BEDELLİ ASKERLİK BAŞVURUSU 2025 HAZİRAN: Bedelli askerlik başvurusu nasıl, nereden yapılır, ücret ödemesi nereye yatırılır? Bedelli askerlik taksit oluyor mu? MSB’den son başvuru tarihi duyurusu!

Bedelli askerlik başvurusu yapma işlemi 2025, MSB duyurusu ile hız kazandı. Temmuz ayında memur maaşına yapılacak zamla beraber yeni bedelli askerlik ücreti Temmuz-Ocak dönemi için belirlenecek. Yapılacak zamma kısa süre kalırken, Milli Savunma Bakanlığı açıklamalarda bulunarak, zamsız ücret ödemesinden yararlanmak isteyen adaylar için tarih hatırlatması yaptı. Açıklamada, “Mevcut bedel tutarı üzerinden bedelli askerlik hizmetine müracaat etmek isteyen yükümlülerin 30 Haziran 2025 tarihine kadar müracaat ve ödeme işlemlerini tamamlamaları önem arz etmektedir.” ifadesi yer aldı. Mevcut bedel tutarı üzerinden bedelli askerlik hizmetine müracaat etmek isteyen yükümlüler, belirlenen bankalara başvuru ücretine son güne kadar yatırabilecekler. Peki, bedelli askerlik başvurusu nasıl, nereden yapılır? Bedelli askerlik ücreti nereye yatırılır, ne kadar? İşte, 2025 Haziran ayı bedelli askerlik ücreti son ödeme tarihi ve ayrıntılı bilgiler.

Nükleer tesis nedir, ne demek? Nükleer tesis vurulursa ve patlarsa ne olur?

Nükleer tesis, barışçıl amaçlarla nükleer maddelerin üretildiği, işlendiği, kullanıldığı veya depolandığı tesislerdir. Bu tesisler genellikle elektrik üretmek için nükleer fisyon reaksiyonlarının kontrol edildiği nükleer enerji santrallerini içerir. Nükleer santraller, nükleer reaktörlerde açığa çıkan ısı enerjisini elektrik enerjisine dönüştüren büyük enerji üretim merkezleridir. Peki, nükleer tesis nedir, ne demek? Nükleer tesis vurulursa ve patlarsa ne olur? İşte, merak edilen o detaylar